กรุงเทพฯ 22 มีนาคม 2564 — คำว่า familiar มักสื่อถึงสิ่งที่คนรู้จักเป็นอย่างดี และยังอาจครอบคลุมถึงสิ่งที่ไม่สามารถระบุได้อย่างชัดเจนด้วยเช่นกัน นิทรรศการศิลปะภายใต้ชื่อ familiar สำรวจความเป็นไปได้อันไม่มีที่สิ้นสุดของร่างกายมนุษย์ในฐานะที่เป็นทั้งที่มาและที่สถิตแห่งวัฒนธรรมและความทรงจำ แม้ว่าร่างกายจะเป็น“ พาหนะ” ที่รับรู้ได้ถึงการดำรงอยู่ในโลกก็ตาม แต่มนุษย์เองยังคงปรับตัวเข้ากับร่างกายได้ไม่ดี ซึ่งเป็นไปตามแนวคิดทางปรัชญาแบบคาร์ทีเซียน (Cartesian) ที่อธิบายว่าจิตและร่างกายคือสิ่งที่อยู่คนละมิติกัน แต่ทว่าร่างกายยังคงสร้างการเรียนรู้และการจดจำอยู่ตลอดเวลา กล่าวคือคน ๆ หนึ่งสามารถนึกถึงการกระทำทางด้านกายภาพหรือทางร่างกายที่เป็นไปตามธรรมชาติหรือตามความเคยชินโดยไม่ต้องใช้ความพยายามหรือสติสัมปชัญญะ อาทิ ขยับตัวไปกับดนตรี ประกอบพิธีกรรม หรือปรับตัวเข้าครอบครัวหลังจากห่างหายกันไปนาน นิทรรศการ familiar นำเสนอผลงานของจอง ซาง หวิน (Trong Gia Nguyen) นาแดช ดาวิด (Nadège David) และซวน ฮา (Xuân Ha) โดยพวกเขาได้สำรวจปรากฏการณ์ต่าง ๆ ทางร่างกายในการแสดงออกถึงการรับรู้ ความทรงจำ และวัฒนธรรม
นาแดชนำเสนอความคิดเกี่ยวกับการสร้างความคุ้นเคยให้กับตัวเองอีกครั้งผ่านทางร่างกาย โดยเน้นไปที่ประสบการณ์ด้านประสาทสัมผัสมากกว่าการพยายามทำความเข้าใจ “ร่างกาย” ในทางการแพทย์ ผลงานของเธอมีความละเอียดอ่อน และลึกซึ้งถึงความรู้สึกลึก ๆ ข้างใน โดยตีความเนื้อหนังมังสาผ่านการรับรู้ถึงอวัยวะและส่วนต่าง ๆ ที่ดำรงอยู่ภายในร่างกาย เมื่อนาแดชสัมผัสลึกลงไปถึงความรู้สึกนั้น เธอกลับไม่รับรู้ถึงรูปทรงเชิงกายภาพของร่างกายอีกต่อไป นาแดชใช้รูปทรงสีชมพูสไตล์คิทช์ผสมผสานกับสีเขียวของธรรมชาติ เพื่อสื่อถึงร่างกายที่สัมผัสโลกภายนอก พร้อมชี้ความแตกต่างระหว่างร่างกายกับสภาพแวดล้อม
จอง ซาง หวิน ใช้ร่างกายของเขาเป็นวิธีการในการประมวลความทรงจำ เขาวาดภาพจากเรื่องราวของครอบครัวที่หายากและรูปถ่ายที่ยังหลงเหลืออยู่ แต่ทว่าผลงานของเขาก็เป็นมากกว่าภาพวาด ในขณะที่ศิลปินจัดการกับผืนผ้าใบ เขาได้รวบรวมความทรงจำเหล่านั้น โดยวางร่างกายและจิตใจของเขาไว้ในพื้นที่และเวลาตามจินตนาการและประกอบสร้างอดีตขึ้นมาใหม่ผ่านความทรงจำอันบิดเบือนของเขา สื่อที่เขาเลือกใช้คือการวาดภาพด้วยสีชอล์กน้ำมันพาสเทล ซึ่งแสดงให้เห็นถึงการย้อนกลับไปสู่วัยเด็ก อันเป็นช่วงเวลาที่งานทางศิลปะชิ้นแรกในชีวิตมักสร้างสรรค์ด้วยสีชอล์กสดใส เขากล่าวว่าว่าความทรงจำไม่ได้อยู่ในอดีต แต่มีอยู่อย่างมากในปัจจุบัน โดยเป็นปฏิสัมพันธ์กันระหว่างเรื่องเล่าและผู้เล่าเรื่อง
ผลงานวิดีโอของซวน ฮา นำเสนอร่างกายในฐานะที่เป็นที่สถิตของความทรงจำ เธอสร้างสรรค์ผลงานจากภาพจำเกี่ยวกับแม่ของเธอเองและบรรดาแม่ ๆ อีกหลายคนที่นั่งทำงานบ้านบนเก้าอี้ตัวเตี้ย ๆ เธอนั่งขูดก้อนสบู่งก ๆ ซึ่งใช้แทนผงซักฟอกในยุค 90 ในช่วงวัยเด็กของเธอ เมื่อแยกเหตุการณ์ดังกล่าวออกจากบริบทจริงในชีวิตทำให้งานบ้านที่ดูต่ำต้อยและด้อยค่านี้เหล่ากลายเป็นการแสดงละครที่น่าดู ไม่ว่ากิจวัตรนั้น ๆ จะเกิดขึ้นที่ไหนก็ตาม ทั้งในห้องน้ำ ห้องครัว หรือห้องซักผ้า ซวน ฮาเลือกที่จะไม่นำเสนอเหตุการณ์นั้น ๆ ในเชิงปฏิบัติการ แต่แสดงการขูดสบู่ให้ดูเพื่อเป็นการบันทึกกระบวนการทำงานเท่านั้น
เกี่ยวกับนิทรรศการ
ศิลปิน: จอง ซาง หวิน, นาแดช ดาวิด, ซวน ฮา
ชื่อนิทรรศการ: familiar
วันที่จัดแสดง: 11 มีนาคม – 10 เมษายน 2564
สถานที่: แกลเลอรี กวิน นครโฮจิมินห์ ประเทศเวียดนาม
ติดต่อ: ha.vu@galeriequynh.com
โทรศัพท์: +84 28 3822 7218
เวลา: 10..00 – 19.00, วันอังคาร – วันเสาร์ หรือโดยนัดหมาย